Niëllo een versieringstechniek voor zilver

Geplaatst door

Wat is niëllo

Een speciale bewerkingstechniek om zilver te versieren is niëllo. Niëllo is een legering van zilver, koper, lood en zwavel. De verhoudingen van het mengsel variëren per zilversmid en zijn daarom verschillend van kleur, van zacht grijs tot zwart. Het woord niëllo komt dan ook van het Latijnse nigellus wat zwartachtig betekend. Men sneed een patroon uit het zilver waarin dan het niëllo werd gewreven, dit werd dan in de oven verhit waarbij het mengsel smolt en zich aan de zilveren ondergrond hechtte. Na het afslijpen en polijsten van het oppervlak blijft het niëllo alleen achter in het ervoor uitgestoken reliëf, het heeft dan een wasachtige glans.

Russische zilveren snuifdoos met niëllo
Russische zilveren snuifdoos met niëllo

Niëllo is een hele oude techniek

Deze techniek kwam al voor in het oude Rome in de Byzantijnse tijd en in de Middeleeuwse kerkelijke kunst. Vanaf de 10e eeuw wordt het veelvuldig gebruikt in het Russische zilver, waar eind 19e eeuw alle grote zilverfabrieken in Moskou en St.Petersburg niëllo gebruiksvoorwerpen maken. Na 1850 beleeft het niëllo in Europa een glorie periode vooral in Wenen en wijde omgeving. Tussen 1950 en 1970 worden er in Siam heel veel niëllo sieraden gemaakt velen met de afbeelding van Mekkala, de godin van het licht. Deze sieraden werden door de Amerikaanse soldaten die in Vietnam gelegerd waren als cadeautjes naar het thuisfront gestuurd.

Zilver hanger uit Siam met de godin van het licht Mekkala in niëllo.
Zilver broche uit Siam met de godin van het licht Mekkala in niëllo.

Zoveel verschillende zilveren gebruiksvoorwerpen met niëllo

Er zijn heel veel verschillende zilveren voorwerpen gemaakt met niëllo versieringen zoals;

  • sieraden
  • face a mains
  • servetbanden
  • gespen
  • sigarettenetuis
  • zakmesjes
  • brillenkokers
  • kurkjes
  • manicuresetjes
  • naaigerei
  • klokjes
  • knopen
  • portretjes
  • kommen
  • schalen
  • horlogekettingen
  • wandelstokken
  • zilver bestek
De niello techniek in antiek zilver naaigerei
De niello techniek in antiek zilver naaigerei

In de patronen die zijn aangebracht met het niëllo is duidelijk de periode, waarin ze gemaakt zijn, af te lezen. De sierlijke Art nouveau patronen en de strakke Art Deco patronen. Kwamen we de Niëllo gebruiksvoorwerpen uit deze periode vroeger nog regelmatig tegen, tegenwoordig zijn ze schaars.

Zilveren luciferetui met Niëllo
Zilveren luciferetui met Niëllo met Art Nouveau patronen

Lees ook:

Zilversmidsgilde en hoe werd je zilversmid

Een zilveren lepel, ter gelegenheid van ….?

Bekijk ook;

Collectie antiek zilver van Zilver.nl

 

3 reacties

  1. Ik zoek een zilversmid om een bestaand sieraad te laten versieren. Het betreft een zilveren hart met een dubbele opstaande rand eromheen en opstaande tekst erin, waarbij de dieperliggende achtergrond met emaille of liever met niëllo opgevuld kan worden. Kunt u mij hiermee helpen?
    Hartelijke groet, Jessica

  2. Mag je met zilverpoets niello meepoetsen? Bij veel voorwerpen zijn de niello delen en de gewone zilver delen erg door elkaar, waardoor het moeilijk is wel het zilver maar niet de niello te poetsen.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *