Naaldenkokers en speldenkussens of -doosjes worden nog steeds gebruikt om naalden en spelden netjes en veilig op te bergen. Dit deden we vroeger al zo, en dat doen we nog steeds. Maar de vingerhoed slingert nu vaak los in de naaidoos rond. Dat is niet altijd zo geweest.
Vingerhoedhouders
Inhoudsopgave
Vroegen hadden ook vingerhoeden een eigen bewaarplek. Dit waren meestal afsluitbare doosjes voorzien van een zachte vulling. Het waren vooral de kostbare vingerhoeden zoals die van zilver en parelmoer die zo mooi opgeborgen werden. Ook waren er ludieke opberg-oplossingen zoals een leren muiltje als vingerhoedhouder waar bovenin nog wat spelden gestoken konden worden.
Engelse voorbeelden
Vingerhoedhouders kwamen voor in heel veel verschillende uitvoeringen. Op de foto hierboven staan diverse voorbeelden uit het Verenigd Koninkrijk. Op de voorgrond staan twee zilveren exemplaren; de linker komt uit Londen en is gemaakt in 1874. Hij heeft in de binnenrand openingen om een aantal naalden in te steken. Ook heeft dit exemplaar de mogelijkheid om aan een chatelaine te hangen gezien het oog op de bovenkant. De rechter zilveren vingerhoedhouder komt ook uit Londen en draagt het jaartal 1915. Hier géén zachte vulling om de vingerhoed op te laten rusten, waarschijnlijk is daar bij zilver géén mogelijkheid voor.
De bovenste twee doosjes zijn souvenirs. Vroeger nam men vaak een aandenken mee van een vakantie – natuurlijk moest zo’n souvenir wel nuttig zijn! Het linker doosje is het een mooi voorbeeld van het zogenaamde “Mauchline ware”. Dit is een lichtgekleurde houtsoort met een zwarte afbeelding er op van iets bijzonders zoals een standbeeld, persoon, kathedraal of een stadsgezicht. In dit geval is het een plaatje van Torquai in Zuid Engeland. Het rechterdoosje is gemaakt van “Tartan ware”. Dit is een houten doosje dan kunstig is beplakt met papier. Het dessin op het papier bestaat altijd uit ruiten, net als de bekende Schotse wollen stoffen. Ieder een adellijke familie, ofwel Clan, had een eigen patroon. Dit doosje is beplakt met de ruit van de Clan Stuart.
Miniaturen als vingerhoedhouder
Ook deze zilveren miniatuur dieren zijn vingerhoedhouders. Wellicht zijn sommige dierenfiguren begonnen als miniatuur, en later omgebouwd. De aap heeft naast de vingerhoedhouder ook nog een speldenbakje. Alle houders hebben de vier standaard Nederlandse zilverkeuren; de jaarletters varieren tussen 1995-1997. Sommigen zijn gekeurd in zilverstad Schoonhoven, maar de olifant en het nijlpaard zijn in Gouda gekleurd.
Al deze dierfiguren zijn gemaakt door de Firma G.J. van den Bergh Zilverwerken uit Schoonhoven. Deze firma bestaat pas sinds 1981. Misschien hebben zij oude mallen zijn gebruikt; de figuurtjes zijn massief en zwaar. Wie ze tot vingerhoedhouder heeft omgebouwd is onbekend maar mogelijk een plaatselijke juwelier – of waren ze van meet af aan bedoeld als houder? De vingerhoedhouders kunnen niet makkelijk in de naaidoos worden opgeborgen. Als siervoorwerp doen ze het prachtig op een naai- of handwerktafeltje.
Zilveren schaap
Géén zwart schaap in deze familie van vingerhoedhouders maar een zilveren schaap als afsluiting. Hier kun je goed zien dat de ringen op de rug zijn gesoldeerd. Het schaap moet zwaar torsen met zijn twee vingerhoeden. Hij is gemaakt door de Zilverfabriek H.Hooijkaas uit 1996 uit Schoonhoven.
Zowel tamme als wilde dieren vredig bij elkaar met als last hun eigen vingerhoed!
Onlangs kwamen wij een leuke link tegen over vingerhoeden. Die willen wij u niet onthouden en klik het volgende aan: Vingerhoedmolen
en geniet hoe het vroeger ging.
Lees ook van de verzamelaar:
Prachtig schoeisel – maar niet voor aan de voet
Over speldenkussen en speldendoosjes – hoe werden kostbare spelden bewaard?
Bekijk ook de collectie van Zilver.nl:
Beste,
Zijn de Tartan vingerhoed doosjes nog ergens te koop? En wat kost deze ongeveer?
Gr Albert