Bloemen een bron van inspiratie

Bloemen : een bron van inspiratie

Soms zijn bloemen in verschillende kunstuitingen duidelijk herkenbaar; soms moet je wat meer fantasie hebben om er een bloem in te herkennen. Deze Oost Indische Kers is duidelijk herkenbaar; het is geschilderd door Alberta Johanna Smetz die geleefd heeft van 1893 tot 1953. Zij aquarelleerde bij voorkeur bloemen en signeerde met “AJS”.

Bloemversieringen op naaigerei

[su_row][su_column size=”1/2″ center=”no” class=””]

[/su_column] [su_column size=”1/2″ center=”no” class=””]

Naaidoosje van “Spa-ware”, ca 1840[/su_column][/su_row]

Ook op naaigerei zijn de prachtigste bloemen te vinden. Zo is er “Spa-ware”, vele diverse houten  voorwerpen, beschilderd met veelkleurige bloemen. In Spa, een stad in oostelijk België, zijn geneeskrachtige bronnen. Al eeuwenlang komen koningen, prinsen en adellijke families deze bronnen bezoeken. Iedereen wilde een aandenken naar huis meenemen om mee te pronken. De inwoners van Spa speelden hierop in, en er ontstond een ware souvenir-industrie.

In Spa ging men een variatie aan nuttige voorwerpen maken, zo ook houten dozen en doosjes  en dus ook  naaidoosjes. Alle voorwerpen werden handbeschilderd met bloemen en landschapjes en daarna gelakt. Het materiaal van de inhoud van de naaidozen varieerde – er werd zowel ivoor, parelmoer en het zgn.Spa gebruikt.  Alle naaigerei “Spa-ware” werd versierd met bloemen. Favoriet waren (klap) rozen, vergeet-mij-nietjes, heide en madeliefjes.

[su_row][su_column size=”1/2″ center=”no” class=””]

Divers “Stro-ware” naaigerei[/su_column] [su_column size=”1/2″ center=”no” class=””]

[/su_column][/su_row]

 

Een ander soort souvenir : “Stro-ware” uit Engeland

Ook een souvenir, en minstens zo kunstig gemaakt is “Stro-ware”. Dit zijn allerhande praktische voorwerpen gemaakt van karton of hout en beplakt met gekleurd stro. Het “Stro-ware” heeft een fascinerende geschiedenis.

De vroegste, met stro beplakte voorwerpen dateren van ongeveer 1810. Dit was de tijd van Napoleon en de Frans-Engelse oorlog. Franse soldaten waren krijgsgevangen gemaakt en zaten in Engelse gevangenissen. Om wat geld te verdienen gingen deze Franse gevangenen huisvlijt maken. Denk hierbij aan het bewerken van been tot dominosteentjes in bijbehorende doosjes. Maar men ging ook stro bewerken. Dit stro – makkelijk lokaal beschikbaar materiaal – werd geverfd, in repen gesneden en vervolgens in heel kleine stukjes. Deze stukjes werden op een kartonnen of houten ondergrond geplakt.

Met die hele kleine stukjes werden allerlei figuren gemaakt zoals mozaïekpatronen, huizen, schepen – en ook bloemen. Dit zien wij terug op naaigerei en de bijbehorende dozen. Helaas zijn de kleuren in de loop van de tijd soms teruggelopen en is het nu moeilijker een bloemmotief nog duidelijk te herkennen.

 

Mooie bloemen op email en parelmoeren naaigerei

[su_row][su_column size=”1/2″ center=”no” class=””]

[/su_column] [su_column size=”1/2″ center=”no” class=””]

Naaigerei van email met zilver[/su_column][/su_row]

Parelmoer met goud – en een viooltje

In Frankrijk is tussen 1800 en 1825 prachtig parelmoer naaigerei gemaakt met kleine gouden monturen. In deze periode zijn deze monturen vaak voorzien van een geëmailleerd blauw viooltje in een gouden randje; de naaldenkokers hebben ook nog een gouden bandje.

Deze prachtig afgewerkte voorwerpen worden “Palais Royal” genoemd naar de locatie in Parijs waar ze verkocht werden aan de upper class.

Zilveren naaigerei – met rozen in email

In Pforzheim, Zuidwest Duitsland, stond de fabriek van Friedrich Eber. Deze fabriek stond erom bekend zilveren naaigerei te maken, afgewerkt met email. De, een beetje zoet versierde voorwerpen, zijn rond 1900-1925 in de mode. Sommige vingerhoeden hebben een gekleurd glazen top. Niet alle items zijn duidelijk gemerkt. Wat wel te ontcijferen valt is het zilvergehalte van 925 of 935 (duizendsten). Dit betekent dat het gaat om eerste gehalte zilver.

Ook de Duitse firma Gabler, de vingerhoeden specialist, heeft  zilveren vingerhoeden versierd met email, gemaakt. De nécessaire op de foto heeft zelfs een mini schaartje in de naaldenkoker. Samen met de garenklosjes en de op te schroeven vingerhoed een handig setje.

Lees ook het blog: De naaidoos, over antiek zilver naaigerei en meer

 

Zilveren naaigerei door de eeuwen heen – gegraveerd met bloemen

 

Heel veel verschillende zilversmeden hebben naaigerei met “bloemen” en “bladmotieven” gemaakt. Op de foto staat een klein overzicht. Helemaal onderaan ligt een breipenhouder, hier met de dichte kant naar boven getoond vanwege de versiering van sierlijke bladranken. Hij is gemaakt door de zilversmid Van Leeuwen uit Amsterdam rond 1850. Deze zilversmid heeft veel verschillend naaigerei gemaakt met een grote variatie aan versieringen.

De “zilveren bloemetjes” zijn garenwinders. In het midden van deze garenwinders komt heel vaak een bloem- of bladversiering voor. De priem net links van het midden heeft een bijzonder model waarbij het handvat is gegraveerd met een bloem. Deze priem is gemaakt door weduwe van Halteren uit Amsterdam. Zowel zij als haar zoon hebben  meer naaigerei gemaakt.

De schaar met zilveren ogen, rechtsboven op de foto, heeft bijzondere benen. Deze knipdelen zijn gedamasceerd met een bloem met als hartje de nagel die beide knipdelen verbindt. Damasceren is een versieringstechniek waarbij uit staal motieven worden gezaagd en dan opgevuld met zilver of goud en daarna gepolijst.

De zilveren breipendoppen linksboven op de foto zijn gemaakt in de vorm van slofjes. Op elk slofje zit een klein 3D bloemetje.

 

Een zilveren naaldenkoker met duidelijk herkenbare tulp

Na de duidelijk herkenbare Oost Indische Kers aan het begin nu als afsluiting een andere duidelijke bloem. Op deze zilveren naaldenkoker staat onmiskenbaar hét symbool voor Nederland: een tulp. Deze prachtig gegraveerde naaldenkoker is gemaakt in 1810 door de zilversmid B. Heilbron uit Zeist. Geen bloemen die verwelken want ze zijn nog steeds prachtig na meer dan 2 eeuwen !

Lees ook:

Nu weten we het zeker: deze speldenkussens zijn echt Fries!

De naaidoos, over antiek zilver naaigerei en meer

Bekijk ook de collectie antiek naaigerei van Zilver.nl